Wstęp

W białość groźniejszą od kiru,
Wśród śnieżnych ubitych szańców,
Przez wieś graniczną Sybiru
Rok w rok szedł konwój wygnańców.

W te dni – postać zgięta wiekiem
Czekała u wiejskiej dróżki,
Zbrodniarzom niosła chleb z mlekiem,
Litość rosyjskiej babuszki.

Najmłodszy szedł – uczeń może –
Związan przestępstwem jednakim…
Westchnęła stara: „Mój Boże,
Tak młody – a już POLAKIEM!”
Ksawery Pusłowski 1900 rok

 

Matka Boska Kozielska. Obraz znajduje się w kościele św. Andrzeja Boboli w Londynie

Historia obrazu Matki Bożej Kozielskiej-Zwycięskiej
spisana przez twórcę obrazu – Tadeusza Zielińskiego

Obraz Matki Boskiej Kozielskiej jest dziełem polskiego rzeźbiarza Tadeusza Adama Zielińskiego. Obraz powstał w sowieckim obozie jenieckim w Kozielsku, z którego w kwietniu i maju 1940r. wywieziono polskich oficerów na stracenie w lasku katyńskim. Do obozu tego w sierpniu 1940r. trafił Tadeusz Zieliński z obozu internowania na Łotwie jako podchorąży rezerwy Wojska Polskiego. Tragiczny los Ojczyzny i niezachwiana wiara w ostateczne zwycięstwo sprawiedliwości, zrodziły w duszy artysty wizję Matki Boskiej Zwycięskiej i takie właśnie miano dał on swej płaskorzeźbie. Materiału dostarczyła lipowa deska, pochodząca ze starych drzwi cerkwi kozielskiej, którą bolszewicy zamienili na bloki jenieckie. Tam rzeźbił artysta obraz Matki Bożej. Rzeźbił w niezwykle trudnych warunkach. Pracował dorywczo i w ukryciu przed represjami bezbożnych władz sowieckich. Płaskorzeźba została mimo to ukończona. Narzędzia sporządził rzeźbiarz ze kawałków drutu stalowego znalezionych w rupieciach.
Kiedy przerzucono jeńców do innego obozu – w Griazowcu – obraz został ukryty w podwójnym dnie walizki i ppłk. Kosiba obraz w walizce do Griazowca przywiózł jako najdroższą świętość jeniecką. Tu udało się artyście pokryć płaskorzeźbę polichromią, przez użycie farb przeznaczonych na hasła i slogany komunistyczne.
W dolnym rogu obrazu, prawem autora rzeźbiarza została ukryta deseczka, na której po jednej stronie wyrzezał swoje imię i nazwisko oraz datę 3.5.1941, a po drugiej stronie słowa Mickiewicza:
„Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono”
W ten sposób w wielkiej tajemnicy powstał obraz, który po poświęceniu przez współwięźnia ks. kapelana Nikodema Dubrawkę stał się przedmiotem kultu już w obozie i doczekał się wybuchu wojny niemiecko-rosyjskiej, cudownego wprost zwolnienia reszty polskich jeńców i powstania nowej Armii Polskiej.
Dnia 25.8.1941 r. obraz Matki Boskiej Zwycięskiej, zwany później Kozielską, znalazł się na ołtarzu polowym podczas pierwszej Mszy św. wojska polskiego w Griazowcu, gdzie przywiózł go płk. Kosiba. Po amnestii płk Kosiba przewiózł obraz Zielińskiego do Buzułuku, gdzie rezydował sztab tworzącego się II Korpusu. Po opuszczeniu Rosji przez Persję, Palestynę (gdzie 24 grudnia 1943 r. został przez artystę przekazany Armii Polskiej jako obraz rycerski Wojska Polskiego), dalej przez Egipt, Włochy, został dowieziony do Anglii.